Ben jij een sufferd?

21 augustus 2012

`Weet je wat jíj moet doen…?`, `Ik had je toch gezegd dat….?` Anderen schijnen vaak precies te weten wat jij moet doen en wrijven het je ook nog eens onder je neus. Nóg erger is dat wanneer je zelf al bedacht had wat je zou moeten doen! Alsof jij een sufferd bent, je plotseling weer een klein kind bent en met je mond vol tanden staat. Op zo`n moment lijkt het wel alsof een ongewilde kracht je dwingt om hetzelfde gedrag te vertonen als toen je klein was en van je ouders een vermanende blik of opmerking kreeg.

In de Transactionele Analyse noemen we die `toestand` waarin we dan belanden, de `Kind-egotoestand`. Ieder mens heeft drie `egotoestanden` in zich: de Ouder, de Volwassene en het Kind. Vanuit alle drie de posities kunnen we reageren. Bij sommigen van ons is één toestand oververtegenwoordigd. Als bijvoorbeeld het Kind `voorop` staat, dan heb je moeite met verantwoording en besluiten nemen en je past je aan autoriteiten aan, of je stelt je juist onderdanig of rebellerend op.

Als de `Ouder` oververtegenwoordigd is, heb je de neiging om je verantwoordelijk te voelen, de ander te vertellen hoe het zit en je bent vaak weinig speels. Politici hebben daar nogal een handje van. Nou ja, behalve eentje dan: `Doe eens normaal, man!` riep Wilders tegen Rutte. Een rebellerend Kind tegenover een Ouder.

Bij TA zoek je naar een evenwicht tussen alle drie de delen. Dus de Ouder en het Kind in jou zodanig integreren in je Volwassene-deel, dat je je niet meer ergert wanneer iemand tegen je zegt wat je moet doen, maar dat je zegt wat de opmerking met jou doet. En wie denkt volwassen te zijn en verlost van `ouders` kan bedrogen uit komen. Betrap jij jezelf er weleens op wat je allemaal `moet` doen? Dat je `moet` zorgdragen voor je familie, dat je aardig `moet` zijn, dat je toch eerst de was `moet` ophangen voordat je een boek mag lezen? Aan wie geef je eigenlijk gehoor? Vaak zitten fantasieën over wat van onze ouders moest diep geworteld. Want wie zegt nou werkelijk tegen jou dat je een sufferd bent?

Elly Voorend